Het is eigenlijk raar dat we voornamelijk in het winterseizoen avond- en nachtritten maken. Eigenlijk kan dat natuurlijk het hele jaar door, hoewel in de zomermaanden het aantal donkere uren natuurlijk korter is. Mountainbiken in het donker is gewoon hartstikke gaaf. Het geeft je een soort ‘Extra Sensory Perception’: er worden andere zintuigen geprikkeld en het biken lijkt een stuk intensiever dan bij daglicht. Kortom, je standaard trainingsrondje krijgt ineens een compleet andere dimensie! Voorwaarde voor een vette nachtrit is dat je beschikt over een goede verlichtingsset. Door de hoogwaardige accu- en led-techniek zijn mountainbike-specifieke lampen de laatste jaren veel beter geworden. Met een klein zaklampje over de trails scheuren is minder leuk want je voortdurend moet afremmen omdat je te weinig ziet. Wij gingen op pad met vier hoogwaardige verlichtingssets van BBB, Hope, Lezyne en Sigma en vertellen je waar je op moet letten bij de aanschaf.
LICHT IN DE DUISTERNIS
Fabrikanten proberen consumenten over te halen om voor hun producten te kiezen door te strooien met termen als Lumen, lux en lichtopbrengst. Hoe hoger hoe beter lijkt het criterium, maar dat is maar de halve waarheid. Even een klein stukje theorie omdat je daarmee je aankoopbeslissing kunt onderbouwen. Lumen is de eenheid voor de lichtstroom en het getal drukt de totale hoeveelheid licht uit die een lichtbundel in alle richtingen uitstraalt. Je ziet hier de bui al hangen: veel licht over een groot oppervlak betekent dat je een lichtbundel als relatief zwak zult waarnemen. Een hoog getal in lumen zegt dus niet zoveel. In dat opzicht is de term Lux een betere maatstaf: die bepaalt hoeveel licht er op een bepaald oppervlak terecht komt. Een lamp die 1500 Lumen uitstraalt over 1 vierkante meter, geeft een lichthoeveelheid van 1500 lux op die ene vierkante meter. Als je 1500 Lumen uitstraalt over 10 vierkante meter, dan verlicht diezelfde lamp elke vierkante meter met slechts 150 lux. Een smalle lichtbundel op een klein oppervlak geeft in je waarneming een felle hoeveelheid licht, terwijl een lamp met dezelfde hoeveelheid Lumen en een brede lichtbundel veel minder fel lijkt. Feit is dat er geen enkele standaard is op het gebied van fietsverlichting waaraan je de kwaliteit en lichtopbrengsten van lampen zou kunnen afmeten. Kortom, het gaat niet alleen om de bruto lichtopbrengst, maar ook over de manier waarop de lichtbundel via de lenzen wordt uitgestraald. Daarom hebben wij van alle lampen een beeld gemaakt van hoe het licht op het pad voor je wordt geprojecteerd. Dat geef je een indruk van de verstrooiing van de lichtbundel die plaatsvindt door lenzen en spiegels in de lampen. We laten door middel van oranje kegels – die we telkens op 5 meter uit elkaar hebben geplaatst – zien hoe de lichtbundel eruit ziet en hebben het centrum van de lichtbundel op 10 meter voor de lamp gericht (gemiddelde kijkafstand tijdens het rijden).
ACCUCAPACITEIT, LICHTSTANDEN EN BRANDDUUR
De lampen in onze test hebben op de Lezyne na, allemaal een losse accu met een verschillende accucapaciteit. Het voordeel van een losse accu is dat je de lamp op de fiets kunt laten zitten en de accu kunt loskoppelen om op te laden. Nadeel is dat de relatief zware accu’s niet bepaald intelligente constructies hebben om aan het frame of een helm te bevestigen. Ze zijn allemaal met een klemband vast te zetten aan het frame of stuur en afgezien van de lichte en compacte accu van de BBB, zijn ze behoorlijk zwaar en daardoor minder geschikt voor montage op de helm. Meestal wordt echter een verlengkabel meegeleverd waardoor je de accu in je rugzak of achterzak zou kunnen opbergen, maar een slingerend snoertje aan je hoofd is niet ideaal. Alle lampen hebben diverse standen waarmee je de sterkte van de lichtbundel kunt veranderen of knipperpatronen kunt instellen. De Sigma heeft als enige een SOS-lichtpatroon waardoor je in noodgevallen de lamp als seinlamp kunt gebruiken. Zowel de Hope als de Lezyne hebben een zogenaamde ‘race-modus’ waarbij je met slechts een druk op de knop van een felle naar een lage stand kunt schakelen, zonder eerst de hele cyclus met alle standen te hoeven doorlopen. Uiteraard is de brandduur van de lampen sterk afhankelijk van de sterkte van de lichtbundel waarmee je rijdt. Daarnaast is de buitentemperatuur van invloed: hoe kouder, hoe korter de brandduur. Ook verandert de brandduur met de levensduur van de accu. In de tabellen bij de lamp staat de door de fabrikant aangegeven brandduur in de laagste (knipper)stand en de hoogste stand. De lampen verschillen in ‘energiemanagement’, dat wil zeggen, de Sigma wordt langzaam minder sterk na een langere gebruiksduur, de Lezyne en de Hope schakelen op een gegeven moment over naar een lagere lumen-stand en de BBB blijft zo lang mogelijk op een hoog vermogen en daalt dan snel af naar een soort ‘thuiskom-modus’.
HELM- OF STUURBEVESTIGING
Alle lampen in onze test zijn door middel van snelspanconstructies op het stuur te monteren. Bij de BBB, Sigma en Hope worden houders meegeleverd waarmee je de lamp ook op je helm kunt plaatsen. Een lamp op je stuur geeft alleen licht in de richting waarin je stuurt maar je kunt niet kijken waar je heen wilt rijden. Een belangrijk pluspunt bij de stuurbevestiging vinden wij of de lamp ook in de houder draaibaar is, zodat je de lamp niet per se centraal op je stuur hoeft te bevestigen (vaak al een fietscomputer geplaatst) om de bundel toch recht voor je fiets te kunnen projecteren.
BBB SCOPE 1500
We maakten kortgeleden voor het eerst kennis met de BBB Scope 1500, een vernieuwde lamp in het assortiment van BBB. De Scope 1500 is een doorontwikkeling van de Scope 1300 die al een jaartje of twee in het assortiment van BBB zat. Naast meer lichtvermogen is de stuurbevestiging ten opzichte van de vorige versie flink verbeterd en is de accu compacter, intelligenter en krachtiger geworden. Vooral de compactheid maakt dat de lamp ook erg prettig te dragen is als hoofdlamp met de accu op het achterste gedeelte van de helm geklemd. Je voelt het extra gewicht nauwelijks! Daar komt bij dat de helm mount heel erg stevig is en met een brede klittenbandstrook perfect op je helm te plaatsen is. De off-set stuurhouder zorgt voor een gecentreerde lamp op je stuur en heeft een extra scharnier met een losse schroefbout waarmee je ‘on the fly’ de hoogte van de lichtbundel kunt instellen. Op deze schroefbout is een vertanding aangebracht waardoor deze niet geheel traploos gaat, maar heel mooi solide vast zit. Verder is de lamp een fraai staaltje industrieel design met brede koelribben in een compacte behuizing. Het lichtbeeld is een mooie mix tussen een breed verlichte strook naar de zijkanten en een felle centrale lichtvlek recht voor de fiets. De lichtstrooing naar de zijkanten is niet al te groot dus op smalle trails mis je in vergelijking met de Hope en de Sigma een klein beetje zicht, maar als hoofdlamp is de BBB de beste in de test.
HOPE R4+ LED
De Hope R4+ is een beest van een lamp. Net als Lezyne weten de Britten uit het Peak District heel erg goed hoe ze met een draaibank om moeten gaan en dat levert fraaie staaltjes CNC-freeswerk op. De lamp zelf is compact, heeft vier leds (hence the name) en is verkrijgbaar met een grote accu met vier cellen (52oo mAh) of een kleine accu met twee cellen (2600 mAh). De output is maximaal 1500 lumen en er zijn twee schakelmodi (race- en trailmodus) met elk drie lichtstanden om brandtijd of lichtpower te maximaliseren. In ‘full burn modus heb je een dikke 2,5 uur licht van topkwaliteit. De viercel-accu heeft een led-indicator waarop je kunt zien hoeveel ‘juice’ er resteert. De Hope is niet goedkoop, maar je krijgt een hele serie toebehoren erbij die ervoor zorgen dat je wel value for money krijgt. Overigens zijn bij Hope vrijwel alle onderdelen ook los leverbaar. Prettig als er iets kapot gaat (zal niet snel gebeuren) of als je iets kwijtraakt. Vooral de elastische hoofdband met ingebouwd accureservoir (voor de kleine accu) is echt top als je deze lamp naast biken ook voor je vakanties en outdoor-activiteiten wilt gebruiken. Voor wat betreft de lamp zelf zijn we erg enthousiast op een paar typisch Engelse trekjes na. De off-set stuurhouder is namelijk alleen op het stuur te schroeven en dat is niet altijd even praktisch en bij carbon sturen moet je goed uitkijken dat je de klem niet te hard aandraait. Het zorgt echter wel voor een rock solid-constructie die geen millimeter verschuift. De lamp zelf vergrendel je met een supersolide bajonetsluiting. Verder is de strap die wordt meegeleverd bij de relatief zware accu eigenlijk een beetje aan de elastische en kleine kant waardoor de accubevestiging niet de stevigste is in deze test. Maar het grote pluspunt van de Hope R4 is dat geweldige lichtbeeld waardoor het hele zichtveld in een prachtig egale gloed wordt gezet. De Hope-lampen krijgen standaard 2 jaar garantie mee en buiten die garantietermijn kunnen de lampen in bepaalde gevallen onder een coulance-regeling vallen waardoor je mogelijk tegen een redelijke vergoeding alsnog een nieuwe lamp kunt aanschaffen. De Hope R4+ is prijzig maar voor 24-uursracers (laag gewicht), rijders die veel avondritten maken of outdoor-liefhebbers (perfecte hoofdlamp) is dit absoluut de beste keuze.
LEZYNE SUPERDRIVE 1250 XXL
De Superdrive XXL 1250 is de enige lamp in de test met een geïntegreerde accu die je door middel van een bijgeleverd snoertje met een mini-USB kunt opladen. Zoals we van Lezyne gewend zijn, heeft de Superdrive een fraaie CNC-gefreesde behuizing die je met een eenvoudige, maar perfect passende strap om het stuur kunt vastzetten. Een helmbevestiging wordt niet meegeleverd, maar is wel optioneel verkrijgbaar. Hij past echter ook eenvoudig op andere universele helmbevestigingen.De lampbehuizing kan ten opzichte van de houder worden gedraaid dus je kunt ook bij asymmetrische montage op je stuur de lichtbundel perfect recht voor je fiets projecteren. De lamp maakt een zeer solide indruk en de bedieningsknop zit centraal op de lamp en is ook met handschoenen aan perfect te bedienen. De Lezyne heeft drie ultraheldere leds die in totaal maximaal 1250 lumen licht uitstralen waarbij je kunt kiezen uit twee modes: in de ‘Overdrive Race Mode’ heb je twee lichtstanden van respectievelijk 1250 en 250 lumen; in de normale lichtmodus heb je vijf standen (van 950 tot 25 lumen) waaronder twee pulse/knipperstanden met 150 lumen. De lichtknop heeft een memory-functie waardoor de laatst ingeschakelde stand wordt onthouden. De Superdrive 1250 XXL geeft een mooi egaal lichtbeeld waarbij je recht voor je fiets een extra hoeveelheid licht geprojecteerd krijgt voor een beter zicht. De lichtbundel is echter wel smaller dan bij de andere drie lampen in deze test. Door zijn compacte bouwwijze, snelle montage en ingebouwde accu is de Lezyne echt een hele fijne lamp die we zeer kunnen aanbevelen als je af en toe eens een nachtrit wilt maken en geen vermogen wilt uitgeven aan een dure lamp die je weinig gebruikt.
SIGMA BUSTER 2000
De nieuwe Sigma Buster 2000 is met afstand de krachtigste lamp in ons testgezelschap en ook de sterkste die het merk produceert. 2000 Lumen is gewoon een bak licht en laat het pad voor je als een landingsbaan oplichten, tot bijna 200 meter voor je fiets! De behuizing is gemaakt van stevig aluminium en er zitten drie Cree leds die zorgen voor een heldere lichtbundel. De stuurhouder kan zonder gereedschap worden gemonteerd en er wordt ook een universele helmhouder meegeleverd. Mocht je voor die optie kiezen is ook de bijgeleverde verlengkabel belangrijk want de accu is met 350 gram behoorlijk zwaar dus die wil je liever in een rug-of jaszak dan op je helm. Een ander aardig extra is de GoPro-adapter zodat je de lamp zelfs op een GoPro-mount kunt monteren. De 7,2 volt accu heeft een capaciteit van 64oo mAh en dat betekent dat je in de standaardmodus met 600 lumen 10 uur kunt rijden voordat de accu weer aan de lader moet! In de hoogste stand (2ooo lumen) haal je makkelijk 2,5 uur en in de Power-modus (1300 Lumen) zit er nog steeds voor 5 uur brandtijd in de accu. In totaal zijn er zeven verschillende standen waaronder een SOS-stand voor het waarschuwen van hulpdiensten als je in de problemen raakt. Op de accu zit een USB-uitgang waarmee je hem kunt gebruiken als powerbank. Door het indrukken van een knopje op de accu kun je de resterende capaciteit bekijken. Verder heeft de Sigma een interessante optie om de lamp met een afstandsbediening te bedienen. De twee knoppen (voor respectievelijk de powerstanden en de knippermodi) zijn fluorescerend dus in het donker goed herkenbaar. Door zijn grote accucapaciteit en lichtopbrengst,, relatief scherpe prijs en vele accessoires is de Sigma Buster 2000 echt een goede investering als je regelmatig in het donker wilt gaan rijden.
| Merk | BBB SCOPE 1500 | HOPE R4 | LEZYNE Super Drive 1250 XXL | Sigma Buster 2000 |
| Max lichtstroom | 1500 Lumen | 1500 Lumen | 1250 Lumen | 2000 lumen |
| Standen | Vier lichtstanden: super beam, high beam, standard beam. Low beam | Twee modi (race&trail) met elk drie lichtniveaus | Twee modi: racemodus met twee lichtstanden; standaardmodus met 3 continu en twee knipperstanden. | Zeven verlichtingsstanden: High-Powermodus (2000 lm), Powermodus (1300 lm), Standaard modus (600 lm), Ecomodus (300 lm), Flash-, Puls-, SOS-Flashmodus |
| Brandduur | 1:15 tot 3:30 uur | 2:15 tot 30 uur | 1:40 tot 35 uur | 2:30 tot 20 uur |
| Accu | Panasonic Lithium 3200MAh, 7,2 V | 4-cel: 5200mAH/2-cel: 2600mAh | N/A | 6400 mAh, 7,3 Volt |
| Gewicht lamp/accu | 110 gram/145 gram | 111 gram/340 gram | 264 gram (geïntegreerde accu) | 105 gram/350 gram |
| Inbegrepen | Stuurhouder, helmhouder, lader, verlengkabel, bevestigingsband voor accu | Stuurhouder, helmhouder, hoofdband, verlengkabel en lader, bevestigingsband voor accu | Mini-USB-kabel voor opladen | Remote-bediening, verlengkabel, adapter voor actie-cam, lader,helmhouder, stuurhouder |
| Prijs | € 239,95 | €290 euro (viercel-accu/ €260 euro (tweecel-accu) | € 119,95 | € 199,95 |
| Doelgroep | De beste bike-specifieke helmlamp | Ideaal voor veelrijder en outdoor-liefhebber | Uitstekende prijs-kwaliteitsverhouding voor de rijder die af en toe een nachtrit maakt | Superlamp voor veelrijder en veeleisende biker |
TIPS VOOR AANSCHAF, MONTAGE EN ONDERHOUD VAN BIKE-LAMPEN
- Ga bij aanschaf van een lamp niet alleen af op het hoogste aantal lumen. Vergelijk de lichtbeelden op foto’s of vraag of je dealer of je een testlamp mag proberen. Kijk naar het gewicht en de bevestigingsmogelijkheden als je de lamp zowel als helmlamp en als stuurlamp wilt gebruiken.
- Als je de lamp langere tijd niet gebruikt, sla hem dan droog en vorstvrij op. Sluit om de drie maanden de lader een paar uurtjes aan om te voorkomen dat de accu teveel uitput in de ‘deep sleep modus’.
- Vrijwel alle lampen hebben een IP44 status voor waterdichtheid. Dat betekent dat ze wel een regenbuitje kunnen hebben, maar niet urenlange waterbelasting aankunnen. Droog de lamp thuis goed af.
- Lampen worden warm! Dat is normaal gezien de hoge vermogens. Pas op dat je je handen niet brandt bij het aan/uitschakelen (bv bij gebruik als helmlamp).
- Zet bij de klemconstructies op het stuur altijd een rubber bandje onder de klem, zeker bij carbon sturen. Denk aan het aanhaalmoment!
- Alle waar naar zijn geld. De goedkoopste lamp in deze test kost nog altijd bijna 120 euro. De duurste ruim het dubbele. Er zijn online best veel goedkopere lampen uit Azië te koop die op zich helemaal niet slecht hoeven te zijn. De problemen daarmee zijn vaak onzichtbaar. De koeling is vaak niet in orde waardoor de lampen extreem heet worden. Dat verkort simpelweg de levensduur. Daarnaast is de kwaliteit van de accucellen grotendeels bepalend voor de kwaliteit en prijs. De lampen in onze test maken gebruik van hoogwaardige accucellen van bijvoorbeeld Panasonic (class leader bij dit soort producten). Die zijn goed geïsoleerd, hebben intelligente software voor het laad- en ontlaadmanagement waardoor de levensduur veel langer zal zijn. We raden de aanschaf van goedkope lampen niet af, maar wees bedacht op kwaliteitsproblemen die je met duurdere lampen niet snel zult krijgen
En waarom het dan allemaal zo leuk is, dat zie je hieronder: