Winterschoenen zijn het must-have item voor rijplezier in de winter. De aanschafprijs is misschien even een hobbel, maar er zijn goede redenen om te investeren in winterschoenen. Natte en koude voeten zijn namelijk de belangrijkste reden om af te haken tijdens een herfst- of winterse rit.
De goedkoopste oplossing voor droge voeten in de winter is een overschoen. Leuk bedacht voor roadies, maar het werkt gewoon niet op de mountainbike. Iedere biker die een keer noodgedwongen moet afstappen in de bagger, is al snel van het tegendeel overtuigd. A) Stap in een in een plas water of modder en je merkt binnen een seconde dat overschoenen absoluut niet waterdicht zijn; B) Zodra je er drie stappen mee zet, schuift de voorkant weg van de neus van je schoen en is je dunne (zomer)schoen overgeleverd aan de elementen. Een setje goede overschoenen kost bovendien al gauw enkele tientjes en je trekt gegarandeerd de ritsen een keer kapot – immers, mountainbikeschoenen zijn van nature veel forser en robuuster dan raceschoenen – dus na het seizoen kun je ze weggooien. Doe je dat drie jaar achter elkaar, ben je evenveel geld kwijt als aan een setje winterschoenen dat bovendien nog eens veel langer meegaat. Ten slotte geldt voor de aanschaf van winterschoenen dezelfde argumenten als voor winterbanden onder je auto: je zomerschoenen slijten minder dus je doet er langer mee én winterschoenen bieden meer grip. Kortom, Goede waterdichte en warme winterschoenen zorgen dat je langer en met meer plezier kunt biken.
Voor aanschaf en onderhoud van je winterschoenen hebben we een paar specifieke tips om het draagcomfort en het rijplezier nog verder te verhogen.
1 De juiste maat
Bij ‘gewone’ fietsschoenen is het niet ongebruikelijk om je bikeschoenen één maat groter te kiezen dan de schoenen die je normaal overdag draagt. Voor winterschoenen zouden wij zelfs aanbevelen om anderhalf tot twee maten groter te nemen. Het grote voordeel daarvan is dat je tenen iets meer bewegingsruimte hebben en daardoor beter geïsoleerd kunnen worden door warmere en dikkere sokken. In de winter zijn je trainingsblokken en tochten sowieso korter dus je hebt nauwelijks nadeel van de grotere maat. Schoenen voor aankoop passen blijft altijd noodzakelijk, maar bedenk dus dat een iets ruimere schoen geen enkel probleem is. Te krap kopen is echt zonde van je geld en levert serieus koude voeten op. Een ander groot voordeel van een oversized schoen is dat je ruimte hebt voor extra comfortmaatregelen:
2 Comfortmaatregelen
Hoe goed de winterschoen ook isoleert of waterdicht is, er geldt hetzelfde als voor kleding: met laagjes win je de strijd van de elementen. Een winterschoen is niet onbeperkt waterdicht. Vooral de aansluiting rond de enkel is problematisch. Als de regen via je lange fietsbroek of beenstukken naar beneden sijpelt naar je sokken, heb je alsnog natte en dus koude poten. De truc is dus: draag (ook in extreme winterkou! Lucht is de beste isolator!) relatief dunne en goed ventilerende sokken met daarover een waterbestendige oversok die je onder je fietsbroek/beenstukken stopt. Zo loopt het water niet langs je benen de schoenen in. En mocht dat gebeuren, dan houden de waterdichte sokken je voeten alsnog droog. Kortom, in extreem nat of koud weer zijn waterdichte oversokken de ideale oplossing als aanvulling van winterschoenen. Door de laagjes creëer je ook een extra isolatielaag waardoor bij extreme kou je een extra buffer tegen de buitenlucht hebt.
3 Temperatuurbereik en zool
Er zijn winterschoenen die vooral gericht zijn op warmte en er zijn schoenen die uitblinken in waterdichtheid. Alleen de topmodellen blinken uit in beide, maar daar hangt een fors prijskaartje aan. De vraag is of je dat nodig hebt. Ga je regelmatig snowbiken, dan kan een paar warme schoenen ideaal zijn. Echter, in ons klimaat heb je waarschijnlijk meer baat bij schoenen die waterdicht of in ieder geval in hoge mate waterafstotend zijn. Let er bij aanschaf op dat de zool een grof profiel heeft en bij voorkeur van (zacht) rubber is. Een keiharde carbon zool biedt in de zomer al nauwelijks grip, laat staan in de winter. Bij veel schoenen kun je in de neus of in de hak extra noppen schroeven (als ze er al niet standaard in zitten). Monteer die noppen, het helpt je echt als je halverwege een glad hellinkje plotseling moet afstappen!
4 Impregneren, ook als ze nieuwe zijn
Voordat de winter begint is het geen slecht plan om je schoenen meteen even te impregneren zodat de buitenlaag nog wat beter waterafstotend wordt. Doe dat ook als de schoenen nog brandnieuw zijn. De fabriekscoating is er tegen die tijd al lang af dus een nieuw laagje kan geen kwaad. Je kunt universele spray gebruiken waarmee je ook kleding waterafstotend kunt maken (overal verkrijgbaar bij de drogist of supermarkt) of kies speciale spray die geschikt is voor schoenen (schoenwinkels).
5 Maak de zool waterdicht
Eigenlijk zou een goede winterschoen een compleet waterdichte zool moeten hebben, maar helaas is dat een zeldzaamheid. De opening voor de schoenplaatjes in de zool is vrijwel altijd open gemaakt om de binnenplaat van de schoenplaatjes (waar je de schroefjes indraait) te kunnen plaatsen. Trek daarom de binnenzool eruit en plak een stuk Ducttape over de opening in de zool. Dat is voldoende om een heleboel vuil en water tegen te houden!
6 Hou je schoenplaatjes verstelbaar
Montage van de schoenplaatjes is een vak op zich. Bij nieuwe schoenen – en zeker bij winterschoenen – is het zaak om de boutjes waarmee de schoenplaatjes worden vastgeschroefd te voorzien van montagepasta voordat je ze vastzet. De boutjes hebben de neiging om snel te corroderen en wil je na enige tijd nog een correctie aanbrengen in de stand van je plaatjes, dan is het handig als de boutjes een beetje meewerken en gewoon loskomen. Verwen ze bij montage dus met een beetje vet.